Η Echinacea (εχινάτσια ή εχινάκια, Echinacea purpurea) είναι ένα από τα πιο γνωστά βότανα που χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Η δράση της υποστηρίζεται από πολυάριθμες μελέτες, οι οποίες δείχνουν ότι μπορεί να μειώσει την ένταση και τη διάρκεια των συμπτωμάτων της γρίπης ή του κρυολογήματος.

ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΟΥ 
Η Echinacea χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως διεγερτικό του ανοσοποιητικού και αντιφλεγμονώδες. Έχει  αποδειχθεί ότι έχει αντισηπτικές και αντιιικές ιδιότητες, ενώ ταυτόχρονα διευρύνει τα αιμοφόρα αγγεία. Επίσης, έχει χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά για την αντιμετώπιση των «καλόγερων» (δοθιήνες), της σηψαιμίας, των αποστημάτων και του ψευδάνθρακα (ερεθισμένοι θύλακες τριχών).

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΟΣΟΛΟΓΙΕΣ 
Μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται: ΡΙΖΑ ή ΡΙΖΩΜΑ.
Σκόνη βοτάνου: 1g τρεις φορές ημερησίως.

ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ECHINACEA

Η Echinacea χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων, τη διέγερση της ανοσοποιητικής απόκρισης, την επούλωση των πληγών, την υγεία του δέρματος και ως αντισηπτικό.

Κρυολογήματα και Γρίπη
Η Echinacea αποτελεί μια ευρέως διαδεδομένη θεραπεία στις ΗΠΑ για τα κρυολογήματα και τη γρίπη. Μελέτες έχουν δείξει ότι βοηθά σε σημαντικό βαθμό στη μείωση των συμπτωμάτων του κρυολογήματος και της γρίπης και στην επιτάχυνση της ανάρρωσης (1-4). Επίσης, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ενός κρυολογήματος που μόλις ξεκινά (5). Παρόλα αυτά, δεν συνιστάται η χρήση της για μακροχρόνια πρόληψη των κρυολογημάτων.

Διεγερτικό του Ανοσοποιητικού Συστήματος
Έχει αποδειχθεί ότι η Echinacea διεγείρει τη δραστηριότητα των λευκών αιμοσφαιρίων και τις εκκρίσεις τους σε παράγοντα νέκρωσης όγκων (ΤΝF), που προκαλεί την καταστροφή των κυττάρων και των μικροβίων. Τα πολυσακχαριδικά και πολυακετυλενιακά κλάσματα του βοτάνου διεγείρουν την παραγωγή Β λεμφοκυττάρων (τύπος λευκών αιμοσφαιρίων) (8). Παρόλα αυτά, απαιτούνται περαιτέρω επιστημονικές μελέτες για να αποδειχθούν οι ανοσοδιεγερτικές ιδιότητες της Echinacea.

Αντιιικό
Τα εκχυλίσματα της Echinacea έχουν επιδοκιμαστεί για τις δραστικές αντιιικές τους ιδιότητες. Έχει αποδειχθεί ότι τα εκχυλίσματα αυτού του βοτάνου αυξάνουν την αντίσταση στη γρίπη, τον έρπη και τους ιούς της ανεμοβλογιάς (9). Αυτές οι ιδιότητες θεωρείται ότι οφείλονται στη σύνδεση κάποιων παραγόντων του βοτάνου με υποδοχείς υδατανθράκων που βρίσκονται στα Τ λεμφοκύτταρα (λευκά αιμοσφαίρια), γεγονός που οδηγεί στην ενεργοποίησή τους (10,11).

Αντιβακτηριακό
Η Echinacea δρα κατά του Staphylococcus aureus (χρυσίζων σταφυλόκοκκος, προκαλεί δερματικές λοιμώξεις και καλόγερους-δοθιήνες) και του Proteus mirabilis (υπεύθυνο για ουρολοιμώξεις) (12).

Αντισπασμωδικό
Οι σπασμοί που οφείλονται σε μη φυσιολογικά υψηλά επίπεδα ακετυλοχολίνης (χημική ουσία που εμπλέκεται στη λειτουργία του νευρικού συστήματος) έχει αποδειχθεί ότι ελέγχονται σε κάποιο βαθμό με τη χρήση της Echinacea (12).

Επούλωση Πληγών
Το υαλουρονικό οξύ διεγείρει την ανάπτυξη των κυττάρων που είναι υπεύθυνα για το σχηματισμό κολλαγόνου και συνδετικού ιστού. Το πολυσακχαριδικό εκχύλισμα της Echinacea έχει αποδειχθεί πως βοηθά στο σχηματισμό ενός σταθερού συμπλέγματος που περιλαμβάνει υαλουρονικό οξύ (13).

Λοιμώξεις της Ουροδόχου Κύστης
Η Echinacea ανακουφίζει από τα συμπτώματα της ερεθισμένης ουροδόχου κύστης και των βακτηριακών λοιμώξεων αυτής (12).

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Έχει αναφερθεί ότι η Echinacea δίνει θετικό αποτέλεσμα σε επιδερμικό τεστ αλλεργικής ευαισθησίας σε κάποια άτομα με ιστορικό δερματίτιδας από φυτά. Ίχνη από εχινακίνη (πολυσακχαριδικό εκχύλισμα) έχει διαπιστωθεί ότι προκαλούν υπέρμετρη σιαλόρροια και έντονο κάψιμο όταν έρχονται σε επαφή με τα χείλη ή τη γλώσσα. Η ρίζα μπορεί να έχει παρόμοια αλλά ελαφρύτερα αποτελέσματα. Επίσης, έχει αναφερθεί ότι κάποια αλκαλοειδή που εντοπίστηκαν στην Echinacea είναι τοξικά για το ήπαρ (μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στα ηπατικά κύτταρα), τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους έπειτα από μακροχρόνια λήψη σε εξαιρετικά υψηλές δοσολογίες.
Οι έγκυες και οι γυναίκες που θηλάζουν θα πρέπει να συμβουλευτούν έναν ειδικό γιατρό πριν χρησιμοποιήσουν την Echinacea, καθώς δεν υπάρχουν αρκετά αποδεικτικά στοιχεία για την ασφάλεια της λήψης της στις παραπάνω περιπτώσεις.
Δεν συνιστάται η χρήση της Echinacea σε παιδιά.

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Η Echinacea δεν θα πρέπει να λαμβάνεται μαζί με ανοσοκαταστολείς, καθώς ενδέχεται να αλληλεπιδράσει με την εν λόγω φαρμακευτική αγωγή. Σ’ αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα: Prednisolone, Prednisone, Azathioprine, Chlorambucil, Cyclophosphamide και Methatrexate.